7.4.2021 tarih ve 31447 sayılı Resmi Gazetede, Vergi Denetim Kurulu Danışma Komisyonu Yönetmeliği yayımlanmış ve vergi inceleme görevlerinin yürütülmesinde uygulama birliğini sağlamak ve mevzuat hükümlerinin uygulanmasına ilişkin ortaya çıkan tereddütlü hususları gidermek amacıyla Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına görüş bildirmek üzere Danışma Komisyonu oluşturularak bu Komisyonun çalışma usul ve esasları belirlenmiştir. Anılan yönetmeliğin 10. Maddesinde, vergi mükellefleri ve sorumluların komisyondan görüş talep edemeyeceği, daire başkanlıkları ile vergi müfettişlerinin de doğrudan komisyondan görüş talep edemeyeceği, Komisyonda görüşülüp karara bağlanan konuların mevzuatta değişiklik olmadığı sürece tekrar Komisyona getirilmemesinin esas olduğu ancak Başkanlıkça gerekli görülen hallerde evvelce karara bağlanmış olan konuların Komisyonda yeniden incelenebileceği, 18. Maddesinde ise Kurul Başkanı tarafından onaylanan kararların onaylandığı veya onayda belirtilen tarihte yürürlüğe gireceği, Başkanlık bünyesinde kurulan komisyonlar ve Vergi Müfettişlerinin, onaylanan kararlar doğrultusunda işlem tesis etmek zorunda olduğu düzenlemelerine yer verilmiştir. Vergi Denetim Kurulu Danışma Komisyonu tarafından, Kurul Başkanlığınca talep edilen konulara ilişkin gündem maddelerini görüşmek ve karara bağlamak üzere 20/12/2021 tarihinde yapılan toplantı neticesinde alınan ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlık Makamının 08/04/2022 tarih ve E-55935724- 050.06.04 – 394 sayılı onayı ile yürürlüğe giren kararlarından 20.12.2021 tarih ve 2021/DK-1/8 sayı numaralı konu ve kararı aşağıdaki gibidir.

Konu: Daha önce yapılan incelemelerde defter ve belge ibraz edilmemesi sebebiyle hakkında vergi suçu raporu düzenlenmiş olan mükellef ile ilgili aynı yıla ilişkin farklı bir inceleme nedeniyle yine defter ve belge ibraz edilmezse 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 367. maddesi gereğince yeni bir vergi suçu raporu düzenlenmesi gerektiği hakkında.

Karar: Daha önce yapılan incelemelerde defter ve belge ibraz edilmemesi sebebiyle vergi suçu raporu düzenlenmiş olan mükellef ile ilgili aynı yıla ilişkin farklı inceleme nedeniyle yine defter ve belge ibraz edilmezse 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 367. maddesi gereğince yeni bir vergi suçu raporu düzenlenmesi gerekmektedir.

Konu ile ilgili olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359/a-2 maddesinde düzenlenen defter belge ibraz etmeme fiili suçuna ilişkin Yargıtay Ceza Dairesinin temyiz mercii sıfatıyla vermiş olduğu karar özetleri aşağıdaki gibidir.

Yargıtay 11. Ceza Dairesinin 06.02.2013 Tarih, 2011/3312 Esas ve 2013/1770 Karar sayılı İlamı

Özet: “Aynı döneme ait defter ve belgelerin yeniden istenmesi yeni bir suç oluşturmayacağından, mükerrer açılan davanın reddi gerekir.”
“Dosyanın incelenmesinde, sanık hakkında 2006 yılında yapılan vergi denetimi sırasında 2004-2005 takvim yıllarına ait defter ve belgeleri gizlediği iddiasıyla Cumhuriyet Başsavcılığının 13.12.2006 günlü iddianamesiyle açılan kamu davası sonucunda Asliye Ceza Mahkemesinin 19.04.2007 gün 2006/1161 Esas, 2007/418 Karar sayılı ilamıyla mahkumiyet kararı verildiği, UYAP sistemi üzerinden yapılan sorgulamada anılan mahkumiyet hükmünün Dairemizin 27.03.2012 gün 2009/22639 Esas, 2012/4202 Karar sayılı ilamıyla onaylanarak kesinleştiğinin tespit edildiği, temyiz incelemesine konu davanın ise sanığın 2007 yılında yapılan vergi denetimi sırasında 2004 takvim yılına ait defter ve belgeleri gizlediği iddiasıyla Cumhuriyet Başsavcılığının 19.03.2007 günlü iddianamesiyle açıldığı, aynı döneme ait defter kayıt ve belgelerin yeniden istenmesinin yeni bir suç oluşturmayacağı, incelemeye konu kamu davasının mükerrer olarak açıldığı, CMK’nun 223/7. maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yargılamaya devamla yazılı şekilde beraat hükmü kurulması, Yasaya aykırı,”

Yargıtay 11. Ceza Dairesinin 04.11.2014 Tarih, 2013/970 Esas ve 2014/18338 Karar sayılı İlamı

Özet: “Aynı belgelerin ibraz edilmemesi bir kez dava konusu edilebilir, tekrar istenmesi yeni bir suç oluşturmaz.”
“2003 takvim yılına ait istenen defter ve belgeleri ibraz etmeyen sanığın, söz konusu defter ve belgeleri …Vergi Mahkemesine sunduğu ve o dosyada olduğunu savunması, dosya içinde bulunan anılan mahkemenin 2004/2754 esas ve 2006/771 karar sayılı kararında talep edilen defter ve belgelerin mahkemeye ibraz edildiğinin ve incelenmesi için bilirkişiye verildiğinin anlaşıldığı ancak defter ve belgelerin sanığa ne zaman iade edildiğinin anlaşılamadığı gibi vergi mahkemesi kararında, 2003 takvim yılına ait belgelerin incelemeye ibraz edilmediği gerekçesiyle inceleme raporu düzenlendiğinin belirtilmesi ve Dairemizin yerleşmiş uygulamasına göre aynı yıla ait belgelerin bir kez istenebileceği, tekrar istenmesinin yeni bir suç oluşturmayacağı gözetilerek, 2003 yılı belgelerinin ibraz edilmemesi nedeniyle daha önce de sanık hakkında açılmış bir dava bulunup bulunmadığının da tespitiyle sonucuna göre hukuki durumun takdiri gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde beraat kararı verilmesi, Yasaya aykırı,”

Yargıtay 11. Ceza Dairesinin 22.11.2012 Tarih, 2012/22329 Esas ve 2012/20146 Karar sayılı İlamı

Özet: “Daha önce dava konusu edilen defter ve belgelerin ikinci kez istenmesi yeni bir suçu oluşturmaz”
“Sanık hakkında 2003 yılına ait defter ve belgeleri incelenmek üzere istenmesine rağmen ibraz etmediğinden bahisle 2007 takvim yılında defter ve belge ibraz etmemek suçunu işlediğinden bahisle açılan kamu davasında; dosyada mevcut Vergi Denetmeni imzalı Düzce Vergi Dairesi Müdürlüğüne hitaben yazılan 23.07.2007, Düzce Defterdarlık Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından mahkemeye gönderilen 11.11.2008 tarihli yazı içeriklerinden, sanıktan 2003 takvim yılına ilişkin defter ve belgelerin incelenmek üzere 2004 yılında istendiği, sanığın o tarihte defter ve belgeleri ibraz etmemesi nedeniyle yüklenen suçun oluştuğu ancak 2004 takvim yılında işlenen bu suçun dava konusu yapılmadığının anlaşılması karşısında iddianameye konu defter ve belgelerin 2007 takvim yılında yeniden incelenmek üzere istenmesinin yeni bir suç oluşturmayacağı gözetilmeden sanığın yüklenen suçtan beraatı yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi, Yasaya aykırı,”

Yukarıda yer verilen düzenlemeler ile Yargıtay 11. Ceza Dairesinin vermiş olduğu kararlar dikkate alındığında, komisyon kararı ile yargı merciinin farklı düşündüğü anlaşılmakla, konunun usul ve yargılama ekonomisi açısından Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı tarafından yüksek mahkeme kararları doğrultusunda tekrar gündeme alınmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.